گرانترین فلز دنیا چیست؟
گرانترین فلز دنیا رودیوم (Rhodium) است. رودیوم یکی از عناصر شیمیایی جدول تندی (transition metals) است و شماره اتمی 45 دارد. این فلز بسیار گران‌تر از سایر فلزات است و دارای ویژگی‌هایی خاص در علم مواد و صنایع مختلف است.
رودیوم به دلیل ویژگی‌های خاصی که دارد، از جمله:
1. مقاومت به تغییرات شیمیایی: رودیوم به طور عمده مقاوم به تغییرات شیمیایی و حرارتی است. این ویژگی آن را به یکی از فلزات مقاوم در مقابل خوردگی و زنگ‌زدگی تبدیل کرده است.
2. پتانسیل برای کاربردهای صنعتی: رودیوم به عنوان یک کاتالیست (ماده‌ای که سرعت واکنش‌های شیمیایی را افزایش می‌دهد) در برخی فرایندهای صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد، به ویژه در صنایع مرتبط با پتروشیمی و خودروسازی.
3. استفاده در جواهرسازی: به دلیل براقیت و زیبایی خود، رودیوم در تزیین جواهرات نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
با توجه به محدودیت‌های استخراج و تولید رودیوم و نیاز به آن در صنایع خاص، این فلز به یکی از گرانترین مواد جهان تبدیل شده است. ارزش رودیوم به طور معمول بر اساس قیمت بازار و تغییرات در صنایع مختلف تعیین می‌شود، اما معمولاً ارزش آن بیشتر از ارزش طلا و پلاتین است.
روند تغییر قیمت رودیوم در 10 سال اخیر
قیمت رودیوم در 10 سال اخیر نوسانات زیادی داشته است. در سال 2011، قیمت رودیوم به بیش از 2000 دلار در هر اونس رسید که بالاترین قیمت در تاریخ بود. این افزایش قیمت به دلیل کاهش تولید رودیوم و افزایش تقاضا برای این فلز بود.
در سال های بعد، قیمت رودیوم کاهش یافت و در سال 2016 به حدود 600 دلار در هر اونس رسید. این کاهش قیمت به دلیل افزایش تولید رودیوم و کاهش تقاضا برای این فلز بود.
در سال 2020، قیمت رودیوم دوباره افزایش یافت و در سال 2021 به بیش از 29000 دلار در هر اونس رسید که بالاترین قیمت در تاریخ بود. این افزایش قیمت به دلیل همه گیری COVID-19 و افزایش تقاضا برای خودروهای برقی بود.
در سال 2022، قیمت رودیوم کاهش یافت و در حال حاضر حدود 10000 دلار در هر اونس است. این کاهش قیمت به دلیل کاهش تقاضا برای خودروهای برقی و افزایش عرضه رودیوم است.
معادن رودیوم در جهان
رودیوم (Rhodium) یکی از فلزات گرانبها و نادر در زمین است، و معادن رودیوم در جهان به تعداد محدودی و در مناطق معدودی یافت می‌شوند. بزرگترین معدن‌ها و منابع رودیوم در دنیا عبارتند از:
1. آفریقای جنوبی: بزرگترین منبع رودیوم در جهان در کشور آفریقای جنوبی واقع شده است. این کشور حدود 80٪ تا 90٪ از تولید جهانی رودیوم را تأمین می‌کند. معادن رودیوم در آفریقای جنوبی اغلب در کنار معادن پلاتینوم است که این دو فلز در کانسارهای مشابه استخراج می‌شوند.
2. روسیه: روسیه یکی از تولیدکنندگان معتبر رودیوم در جهان است و دارای معادن مهمی در سیبیری و مناطق دیگر کشور می‌باشد.
3. کانادا: کانادا نیز یکی از تولیدکنندگان رودیوم در جهان است. این کشور معادن رودیوم در مناطق مختلف از جمله استان انتاریو دارد.
4. زیمبابوه: زیمبابوه همچنین یکی از کشورهای تولیدکننده رودیوم است، و معادن این فلز در مناطق مختلف کشور واقع شده‌اند.
تعداد کمی از کشورها دارای معادن رودیوم هستند، و به دلیل ندرت و ارزش بالای این فلز، فرآیند استخراج و فرآوری آن نیاز به فناوری‌های پیشرفته و مدیریت دقیق دارد. این همچنین باعث می‌شود که رودیوم به عنوان یکی از گرانترین مواد در جهان شناخته شود.
معادن رودیوم در ایران
در ایران معادن رودیوم وجود ندارد. رودیوم یک فلز گرانبها و کمیاب است که در طبیعت به مقدار بسیار کمی یافت می شود. این فلز عمدتاً در سنگ های معدنی حاوی پلاتین و نیکل یافت می شود.
معادن اصلی رودیوم در جهان در کشورهای آفریقای جنوبی، روسیه، کانادا و آمریکا قرار دارند. در ایران، تنها منبع رودیوم، بازیافت مبدل های کاتالیستی خودروها است.
مبدل های کاتالیستی خودروها حاوی مقادیر کمی رودیوم هستند. این مقادیر می توانند از طریق فرایندهای بازیافتی به دست آیند. در ایران، شرکت های معدودی به بازیافت مبدل های کاتالیستی خودروها مشغول هستند.
میزان تولید رودیوم از طریق بازیافت در ایران بسیار کم است و نمی تواند نیازهای کشور را تامین کند. بنابراین، ایران به واردات رودیوم از سایر کشورها وابسته است.
